(HuisartsVandaag) Onder grote publieke druk beloofde het kabinet in 2017 om jaarlijks 2,7 miljard extra uit te trekkenn voor de ouderenzorg. Van dat bedrag is inmiddels door forse bezuinigingen 60 procent geschrapt terwijl de zorg per saldo nauwelijks is verbeterd., zo bleek vorige week uit economische berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB). Het planbureau doorzocht alle kabinetsmaatregelen voor de ouderenzorg, om deze door te kunnen rekenen. Daarbij stuitte het op bezuinigingen, terwijl het regeerakkoord daarover niets vermeldt.

Uitgeknepen
Volgens het CPB blijft er door alle maatregelen van de eerder beloofde 2,7 miljard jaarlijks nog maar 1,1 miljard euro over om ouderen betere zorg te bieden. Zo ging er een miljard verloren aan efficiencykortingen om de verpleeg- en verzorgingshuizen te dwingen tot efficiënter werken. Dat de ouderenzorg inderdaad efficiënter kan werken, vindt het CPB onwaarschijnlijk, zo uitgeknepen is de sector inmiddels.

Aanleiding voor de extra investeringen van het kabinet waren onder meer publieksacties van AD-columnist Hugo Borst en Carin Gaemers. Zij zagen de verwaarlozing van ouderen van nabij, toen hun moeders in een verpleeghuis werden opgenomen. De Tweede Kamerverkiezingen van 2017 gaven de aandacht voor ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen een extra slinger.

Minder zorg beschikbaar dan beoogd
Dat er minder geld geïnvesteerd wordt, heeft gevolgen, stelt het CPB: er is minder zorg beschikbaar dan in 2017 is beoogd, de kwaliteit van de zorg ligt lager en er zijn minder zorgmedewerkers. In 2017 was het streven juist 40 procent méér handen aan het bed.

Volgens Actiz, de brancheorganisatie van werkgevers in de ouderenzorg, is er nu misschien minder geld dan destijds beloofd, maar is er flink geïnvesteerd in de kwaliteit van de verpleeg- en verzorgingshuizen. “We hebben extra personeel kunnen aantrekken, zo’n beetje als enige sector in de zorg”, aldus een woordvoerder.

De wachtlijst groeide harder
In 2020 groeide het aantal medewerkers in verpleeghuizen met 11.762. Maar, erkent Actiz, de groei van het personeelsbestand kan de groeiende wachtlijsten voor verpleeghuizen niet bijbenen. Er is meer nodig om de kwaliteit te verbeteren.
Bert de Haas, FNV-bestuurder Ouderenzorg, is niet verrast door de bevindingen van het CPB. “Elke keer is er sluipenderwijs een hapje van die 2,7 miljard euro afgehaald. Het kabinet vindt zorg eigenlijk te duur.”

Papieren norm
FNV Ouderenzorg is ook fel gekant tegen een nieuw voornemen van het kabinet: het loslaten van de norm (uit 2017) van twee medewerkers per acht verpleeghuisbewoners. Volgens het kabinet is die norm onhaalbaar, door de krappe arbeidsmarkt. De Haas: “Dat is alsof je zegt: we gaan de maximumsnelheid niet handhaven, omdat niemand zich eraan houdt.”
De vakbondsbestuurder vindt dat het kabinet juist flink moet investeren om het werk in de ouderenzorg aantrekkelijk te maken. “Minstens een miljard.”

Ook Actiz staat achter deze eis, maar voor de werkgevers is loslaten van de personeelsnorm wel bespreekbaar. Omdat die norm niet reëel is , aldus de woordvoerder. “Je kunt tijdens piekuren wel twee medewerkers per acht bewoners willen, maar als dat twee jonge, onervaren medewerkers zijn voor acht dementerende ouderen, is het vooral een papieren norm en haal je de beoogde kwaliteit niet.”

Lees meer