Forse toename aantal waarnemend huisartsen, dramatische afname praktijkhouders van 84% naar 51%
(HuisartsVandaag) Uit cijfers van het Nivel over de werkzame positie van huisartsen in de periode 2000 en 2021 blijkt dat een aantal opvallende trends zich verder blijven doorzetten. Was in 2000 bijna 10% wisselend waarnemer, in 2021 is dit 21%. Ook het aantal huisartsen dat werkt in loondienst of als vaste waarnemer is toegenomen. In 2000 werkte 6% van alle huisartsen in loondienst of als vaste waarnemer, in 2021 is dit 28% van de totale huisartsenpopulatie. Het aandeel zelfstandig gevestigde huisartsen is daardoor verder gedaald. De helft van de werkzame huisartsen (49%) is niet meer als praktijkhouder werkzaam en dit aantal zal in de toekomst verder toenemen. In vergelijking met 2000 is het aantal praktijkhouders afgenomen van 84% naar 51%.
Bronnen
De onderzoekcijfers van het Nivel bestaan uit gegevens van de Nivel Huisartsenregistratie, de Nivel praktijkenquête en gegevens van Stichting Pensioenfonds Huisartsen (SPH). In het overzicht van het Nivel zijn zelfstandig gevestigde huisartsen geregistreerde huisartsen die een algemene praktijk uitoefenen (praktijkhouder) en patiënten op eigen naam of op naam van de maatschap heeft. Een HIDHA is een geregistreerd huisarts die voor langere tijd in dienst is van een zelfstandig gevestigd huisarts. Een vaste waarnemer is een geregistreerd huisarts die niet zelfstandig gevestigd is en niet werkzaam is als HIDHA en voor één of meer vaste praktijken waarneemt. Een wisselende waarnemer is een geregistreerde huisarts die niet voldoet aan de hierboven gestelde criteria.
In 2021 waren er in Nederland 13.492 huisartsen werkzaam.
Afname van groei vrouwelijke huisartsen
Paul Raaijmaakers, sr. beleidsadviseur eerstelijnszorg bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) schrijft op LinkedIn dat volgens het Nivel het aandeel vrouwen in de werkzame huisartsenpopulatie blijft stijgen, maar dat deze trend afvlakt. Was in 2005 nog 33% van de werkzame huisartsen vrouw, in 2015 werkten voor het eerst evenveel vrouwen als mannen als huisarts. In deze periode (2005-2015) steeg het percentage vrouwen met 5,2% per jaar, maar vanaf 2015 is die stijging 3,2% per jaar. In 2019 is het percentage vrouwen onder de werkzame huisartsen 58%.
Volgens het tijdsbestedingsonderzoek daalde tussen 2013 en 2018 de netto werkzaamheid van mannen van 0,83 naar 0,79 fte, terwijl die van vrouwen constant bleef op 0,71 fte. De conclusie is dat de in totaal 12.766 huisartsen die op 1 januari 2019 in Nederland werkzaam waren, gezamenlijk 9.496 fte werkten. Ter vergelijking, en in stappen van 3 jaar, eerder was dit 8.809 fte in 2016, 8.280 fte in 2013 en 7.353 fte in 2010.