‘Onze zorgtoekomst is na ruim 15 jaar marktwerking gek genoeg een speelbal van de politiek geworden'

‘Nederland heeft een goede gezondheidszorg, maar de houdbaarheid daarvan staat steeds meer onder druk. De toenemende zorgvraag en schaarste aan personeel en middelen zorgen ervoor dat we, als we niets doen, onze zorg niet op het huidige niveau kunnen houden. Zonder maatregelen zullen we op de drie publieke doelen – kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid – moeten inleveren. Verregaande aanpassingen in het pakket en verhoging van de eigen bijdrage zijn dan ook onvermijdelijk. Ook staat de solidariteit op de helling. Omdat dit niet voor iedereen even goed zal uitpakken moet de zorg veranderen, zodat wij ook in de toekomst kunnen blijven beschikken over goede zorg.

’ Met een vriendelijke groet, uw minister van Volksgezondheid!

Met deze visionaire woorden opende ons ministerie van VWS dit jaar haar discussienota ‘Zorg voor de toekomst 2021’. Op het eerste gezicht is er absoluut sprake van een portie gezonde nuchtere Hollandse realiteitszin en worden er vingers op heilige huisjes en gevoelige plekken gelegd. Hoopvol begon ik dan ook aan de eerste alinea van de ruim 42 pagina’s tellende nota over de toekomst van onze zorg.

Na lezing snapte ik tot mijn groot verdriet ineens direct waarom het altijd kritische maar daadkrachtige Red team Covid 19 zichzelf heeft opgeheven. De zorg is stuk en is volledig vastgedraaid! De nota bevestigde tot mijn grote ontsteltenis de bevinding van het Red team. De hele nota is een ambtelijke opsomming van de bekende pijn- en knelpunten. De mogelijke oplossingsrichtingen waarover met elkaar gediscussieerd zou moet worden zijn echter zo algemeen, vaag, visieloos en weinig dwingend geformuleerd, dat niemand zich direct aangesproken zal voelen. We gaan, terwijl de zorg in brand staat, met deze nota in de hand gewoon eerst lekker met elkaar discussiëren en nemen vervolgens rustig de tijd om de zorg in ons poldermodelmoeras steeds verder kopje onder te zien gaan.

Nu is het zo dat het vanaf de zijlijn altijd makkelijk roepen is. Het schrijven van een kritische column is in deze tijd nou niet bepaald een enorme uitdaging! Maar, waar het mij op dit moment veel meer om gaat is dan ook niet zozeer de inhoud van de kritiek, maar de vraag hoe en of je een systeem dat volledig zit vastgedraaid überhaupt wel weer aan de praat kunt krijgen? Het meest zorgwekkend is wel dat het spirituele credo binnen de zorg sinds 2006 ‘Ieder voor zich, en de zorg voor ons allen’ luidt. Naar elkaar luisteren en samenwerken zijn in het zorgveld de afgelopen jaren niet bepaald onze sterkste eigenschappen geweest.

Dit is de reden dat ik in deze donkere zorgtijden voor kerst, de discussienota Zorgvisie 2021 niet echt als een baken van licht kan zien! Onze zorgtoekomst is na ruim 15 jaar marktwerking gek genoeg een speelbal van de politiek geworden, waarbij beeldvorming en gezichtsverlies de belangrijkste drijfveren zijn geworden. In alle zorgvisies lees je uniforme verwachtingen en dezelfde beleidsvoornemens. Meer financiële prikkels, populatiebekostiging, inbedding van leefstijl en vergoeding preventieve geneeskunde, meer innovatie en meer werkplezier. Volgens mij vormen dit soort uitgangspunten al meer dan 20 jaar de toekomstvisie van onze zorg. Niets nieuws onder de zon. Praat lekker verder. Wij houden de zaak wel draaiend!

Frans-Joseph Sinjorgo

Frans-Joseph Sinjorgo (24-01-‘59) treedt regelmatig op als dagvoorzitter tijdens diverse eerstelijnszorgbijeenkomsten en congressen. Momenteel is hij ook actief op het terrein van drug rediscovery.